Από την έντυπη έκδοση 

Του Λάμπρου Καραγεώργου
Lkar@naftemporiki.gr

Αυξήθηκε το 2021 ο ελληνόκτητος στόλος επιτυγχάνοντας νέο ιστορικό ρεκόρ σε μεταφορική ικανότητα. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε χθες η Ελληνική Επιτροπή Ναυτιλιακής Συνεργασίας του Λονδίνου (Comittee), ο υπό ελληνική πλοιοκτησία στόλος στις 10.03.2021 ανήλθε στα 4.038 πλοία διαφόρων κατηγοριών συνολικής μεταφορικής ικανότητας 350.465.999 dwt και 205.647.569 gt.

Σε σύγκριση με τον προηγούμενο χρόνο ο στόλος αυξήθηκε κατά 70 πλοία και επίσης κατά 9.642.362 dwt και 5.953.710 gt. Τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνουν και 134 πλοία διαφόρων κατηγοριών υπό ναυπήγηση, συνολικής μεταφορικής ικανότητας 17.814.560 dwt και 11.480.103 gt. Εξ αυτών των πλοίων τα 70 είναι δεξαμενόπλοια, τα 6 πλοία μεταφοράς χημικών, 28 πλοία μεταφοράς αερίων, τα 22 πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου, έξι πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και δύο πλοία άλλων φορτίων. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι πρώτη φορά στην ιστορία του ο ελληνόκτητος στόλος φτάνει τα 350.465.999 dwt, καθώς το προηγούμενο ρεκόρ ήταν 340.823.637 dwt . Επίσης και σε όρους gt κάνει νέο ρεκόρ, ενώ το προηγούμενο ήταν πέρυσι οι  199.693.859 gt. Σε αριθμό πλοίων το ρεκόρ είναι τα 4.148 πλοία τον Μάρτιο του 2018.

Μείωση πλοίων στη σημαία 

Παρά την αύξηση του ελληνόκτητου στόλου ο υπό ελληνική σημαία στόλος κατέγραψε νέα μείωση στα 584 πλοία, 36.623.355 GT και 62.317.858 dwt, έναντι 636 πλοίων υπό ελληνική σημαία πέρυσι 38.799.270 gt και 65.640.708 dwt.
Επισημαίνεται ότι ο υπό ελληνική πλοιοκτησία στόλος είναι νηολογημένος σε 29 νηολόγια και σύμφωνα με τα δεδομένα το νηολόγιο (σημαία) του Παναμά κέρδισε 44 πλοία, η σημαία Λιβερίας κέρδισε 65 πλοία, η σημαία των Marshall Islands κέρδισε 27 πλοία κ.λπ.

Από την άλλη πλευρά το νηολόγιο της Κύπρου έχασε 24 πλοία, της Μάλτας 15 πλοία και του Hong Kong έχασε ένα πλοίο.

Επίσης η ελληνική σημαία έχασε 52 πλοία, 3.322850 dwt και 2.175.915 gt.

Συνολικά την πρώτη θέση στον ελληνόκτητο στόλο κατέχει η σημαία της Λιβερίας με 931 πλοία, μεταφορικής ικανότητας 87.219.660 dwt και ακολουθεί η σημαία των Marshall Island με 877 πλοία, 71.290.147 dwt. Το μερίδιο της σημαίας της Λιβερίας είναι το 24,9% του ελληνόκτητου στόλου και των Marshall Island το 20,3% των συνολικών dwt του ελληνόκτητου στόλου.

Επισημαίνεται ότι ο υπό ελληνική σημαία στόλος με 584 πλοία 62.317.858 dwt βρίσκεται στην τρίτη θέση σε όρους dwt και αντιπροσωπεύει το 17% του συνόλου των dwt του υπό ελληνική πλοιοκτησία στόλου.

Στην τέταρτη θέση βρίσκεται η σημαία του Παναμά με 419 πλοία 26.239.919 dwt και στην πέμπτη θέση βρίσκεται η σημαία των νήσων Bahamas με 204 πλοία 18.676.094 dwt.

Προβληματισμός και μέτρα από το ΥΕΝ

Η συνεχής μείωση του ελληνικού νηολογίου προβληματίζει το υπουργείο Ναυτιλίας και πρόσφατα ελήφθησαν μία σειρά νομοθετικών μέτρων με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής σημαίας.

Το υπουργείο Ναυτιλίας έχει βελτιστοποιήσει τις διαδικασίες εγγραφής και διαγραφής από και προς το ελληνικό νηολόγιο οι οποίες υλοποιούνται σε χρόνο μίας το πολύ δύο ημερών. Επίσης έχει δεσμευθεί να προχωρήσει στην παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών στη ναυτιλιακή κοινότητα, τόσο σε ό,τι αφορά το πλοίο και τη νηολόγησή του όσο και τη ναυτιλιακή εταιρεία. Για τον σκοπό αυτό θα υλοποιήσει έργα πληροφορικής που αφορούν το πλοίο και τους ναυτικούς που παρέμεναν στο συρτάρι για πολλά χρόνια, όπως το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα για τη Ναυτιλία.

Επίσης νομοθετήθηκε με τον νόμο 4714/2020 η εφαρμογή των διεθνώς αναγνωρισμένων και εκάστοτε ισχυουσών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (Collective Agreements) PNO-ITF-TCC ή PNO-IBF, κατά την ελεύθερη κρίση της πλοιοκτήτριας εταιρείας εξαιρετικά και μόνο για τις ναυτολογήσεις ειδικοτήτων κατωτέρου πληρώματος, καθώς και των ειδικοτήτων του ανθυποπλοιάρχου και γ’ μηχανικού Ε.Ν.

Ανταποκρινόμενο ακόμη στις σύγχρονες ανάγκες της ναυτιλίας για άμεση εξεύρεση πληρωμάτων, οι οποίες εντάθηκαν λόγω αδυναμίας αντικατάστασής τους στην εποχή της πανδημίας, το υπουργείο Ναυτιλίας έδωσε τη δυνατότητα ναυτολόγησης αλλοδαπού πλοιάρχου (Ν. 4714/ 2020), εφόσον αποδεδειγμένα δεν προσφέρεται Έλληνας για τις ανάγκες της πλοιοκτήτριας ή της διαχειρίστριας εταιρείας του πλοίου και εφόσον η διαχείριση του πλοίου γίνεται από την Ελλάδα, ενώ εξορθολογίσθηκαν οι συνέπειες της παράβασης της υποχρέωσης ναυτολόγησης σπουδαστή και κατέστη λειτουργικότερη η δυνατότητα μεταχρέωσης σπουδαστών.

Επιπλέον για τη διευκόλυνση της ναυτιλιακής κοινότητας, ιδίως σε περιπτώσεις ανωτέρας βίας όπως αυτές που προκάλεσε η πανδημία, τέθηκε σε ορθολογικότερη βάση η μη συμμόρφωση με απαιτήσεις του όρου 8, η οποία θεωρείται δικαιολογημένη στις περιπτώσεις (α) τεκμηριωμένης ανωτέρας βίας, (β) μεταχρέωσης σπουδαστών και (γ) στις περιπτώσεις όπου προβλέπονται από τις κείμενες περί ΝΑΤ διατάξεις.

Στο θεσμικό πεδίο, ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο ο θεσμός της ναύλωσης γυμνού πλοίου, ώστε σε δυσμενείς οικονομικά περιόδους, όπως αυτές που βιώνει για πολλά έτη η ναυτιλία, να μπορεί να διασφαλίζεται η χρηματοδότηση νέων επενδύσεων στον ναυτιλιακό τομέα.